آلودگی هوا، بلای خانمان‌سوز عصر حاضر، سلامت انسان را به شدت تهدید می‌کند. این معضل زیست محیطی نه تنها بر دستگاه تنفسی، بلکه بر قلب، مغز و سایر اعضای بدن تأثیر گذاشته و زمینه ساز بیماری‌هایی چون سرطان، مشکلات قلبی عروقی و اختلالات روانی می‌شود. میلیون‌ها نفر سالانه قربانی این آلودگی می‌شوند. اما راهکارهایی برای کاهش آسیب‌های آن وجود دارد؛ تغذیه صحیح، سپر دفاعی قدرتمندی در برابر این خطرات است. دکتر احمد اسماعیل زاده، متخصص تغذیه، راهکارهای عملی و موثری را ارائه می‌دهد.
تاثیر مخرب آلودگی بر بدن
به گفته دکتر اسماعیل زاده، آلاینده‌های هوا شامل دی اکسید گوگرد، اکسیدهای نیتروژن و ذرات معلق هستند که التهاب را افزایش داده و آنتی اکسیدان‌های طبیعی بدن را کاهش می‌دهند. این فرآیند خطر ابتلا به سرطان، به ویژه سرطان ریه را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. ذرات ریز وارد ریه‌ها شده، آنتی اکسیدان‌های مایع پوششی ریه را کاهش داده و به سلول‌ها آسیب می‌رسانند. در نتیجه، استرس اکسیداتیو افزایش می‌یابد و سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود.
توصیه‌های غذایی برای روزهای آلوده
برای مقابله با این خطرات، مصرف برخی مواد مغذی که التهاب را کاهش می‌دهند، حیاتی است. این مواد غذایی به عنوان سپر دفاعی در برابر آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا عمل می‌کنند.
نقش امگا ۳ در تقویت سیستم ایمنی
امگا ۳، موجود در روغن ماهی، گردو و خرفه، با افزایش آنتی اکسیدان‌های طبیعی بدن، استرس اکسیداتیو ناشی از آلودگی هوا را کاهش می‌دهد. با توجه به مصرف پایین ماهی در کشور، استفاده از مکمل امگا ۳ نیز توصیه می‌شود.
اهمیت ویتامین C در مبارزه با آلودگی
ویتامین C، آنتی اکسیدانی قوی، در کاهش التهاب و مقابله با رادیکال‌های آزاد نقش کلیدی دارد. مصرف میوه‌هایی مثل پرتقال، لیمو ترش، انار و سبزیجاتی مانند اسفناج و فلفل دلمه‌ای، به ویژه در روزهای آلوده، بسیار مفید است.
فواید ویتامین E و A
ویتامین E موجود در روغن‌های گیاهی مانند روغن کانولا و مغزها، التهاب را کاهش می‌دهد. ویتامین A نیز در میوه‌ها و سبزیجات زرد و نارنجی مانند هویج، کدو حلوایی، گوجه‌فرنگی و زردآلو یافت می‌شود و اثرات مخرب آلودگی را کاهش می‌دهد. مصرف تخم مرغ و شیر نیز منابع خوبی از این ویتامین هستند.
تقویت سیستم ایمنی با ویتامین D
ویتامین D برای تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مهم است. آزمایش خون می‌تواند کمبود این ویتامین را تشخیص دهد و در صورت نیاز، با مشورت پزشک، مکمل مصرف شود.
خواص سبزیجات خانواده کلم
کلم بروکلی، گل کلم و کلم برگ حاوی موادی هستند که به دفع سموم بدن کمک کرده و اثرات منفی آلودگی هوا بر ریه‌ها را کاهش می‌دهند.
استفاده از زردچوبه
زردچوبه، به دلیل وجود کورکومین، عملکرد ریه را بهبود می‌بخشد. استفاده از آن در غذاها توصیه می‌شود.
کنترل وزن برای مقابله با آلودگی هوا
چاقی و اضافه وزن، التهاب و فشار بر اندام‌ها را افزایش داده و سیستم ایمنی را تضعیف می‌کنند. کاهش وزن با کمک متخصص تغذیه برای افراد دارای اضافه وزن توصیه می‌شود.
رعایت این توصیه‌های غذایی می‌تواند به طور قابل توجهی اثرات منفی آلودگی هوا را کاهش داده و سلامت عمومی جامعه را بهبود بخشد.
