رشد ۶.۲درصدی سپرده‌های دیداری در آذر ماه

افزایش ۱۰ درصدی نرخ ارز و تشدید انتظارات تورمی، به رشد ۶.۲ درصدی سپرده‌های کوتاه‌مدت در آذر ماه انجامید. این روند در بازار اوراق بهادار نیز مشهود بود.

بازده اوراق قرضه دولتی با کاهش ۱.۱ درصدی به ۳۰.۷ درصد رسید. بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت نیز ۰.۷ واحد درصد کاهش یافت و به ۳۰.۵ درصد رسید.

خروج ۹.۳ همت سرمایه از صندوق‌های سرمایه‌گذاری، نشان از این کاهش نرخ دارد. همزمان با رونق بازار سرمایه، سهم سهام در پرتفوی این صندوق‌ها افزایش یافت و شاهد کاهش تقریبی ۳ درصدی سپرده‌ها در مقایسه با مهر ماه بودیم.

بانک مرکزی همچنان به سیاست انقباضی خود پایبند است و با پذیرش ۷۸ درصد از درخواست‌ها در عملیات ریپویی، نرخ بهره بین‌بانکی به ۲۳.۹۳ درصد افزایش یافت و به سقف مجاز نزدیک شد.

به طور خلاصه، در آذر ماه با فعال شدن مجدد انتظارات تورمی و افزایش قیمت دلار، شاهد رشد سپرده‌های کوتاه‌مدت و خروج سرمایه از سپرده‌های بلندمدت و صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت بودیم.

با تداوم سیاست‌های سخت‌گیرانه بانک مرکزی و افزایش نرخ بهره بین‌بانکی، به نظر نمی‌رسد این روند پایدار باشد. اما نکته مهم، تزریق نقدینگی به ذخایر بانکی از طریق عملیات ریپو است. ظاهراً بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در حال افزایش است و به ۹۰۰ همت رسیده است. بانک مرکزی از این طریق، ذخایر بانک‌ها را تامین می‌کند.

خبر از تخصیص ۲۵۰ همت برای افزایش تسهیلات بانکی فراتر از حد مجاز رشد ترازنامه، نشان از تغییر رویکرد به سمت انبساط پولی دارد. بنابراین، سیاست کنونی بانک مرکزی را می‌توان ترکیبی از رشد نقدینگی در حد معقول و کنترل نرخ بهره بین‌بانکی با افزایش ذخایر بانک‌ها و کاهش پاسخ به درخواست‌ها دانست.

لازم به ذکر است با سررسید شدن اوراق دولتی، حجم اوراق بانکی برای حضور در ریپو کاهش یافته و این امر احتمالا در کاهش حضور بانک‌ها مؤثر بوده است. در آذر ماه شاهد سررسید ۳۱ فقره اوراق خزانه بودیم و انتظار می‌رود در ماه‌های آینده شاهد انتشار اوراق بیشتر باشیم.

رشد سپرده‌های کوتاه‌مدت در بانک‌های کوچک چشمگیرتر بوده است. به عنوان مثال، بانک خاورمیانه رشد ۱۵.۴ درصدی را تجربه کرده، در حالی که بانک ملت تنها ۶.۴ درصد رشد داشته است. در سپرده‌های بلندمدت نیز، شاهد افت ۲ درصدی در بانک خاورمیانه و رشد ۴.۴ درصدی در بانک پاسارگاد بودیم.

توجه داشته باشید که در این گزارش، منظور از سپرده‌های کوتاه‌مدت، مجموع سپرده‌های قرض‌الحسنه و سپرده‌های کوتاه‌مدت است.