مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمان با هشدار نسبت به تاثیرات مخرب پدیده قاچاق سوخت بر نظام آموزشی جنوب این استان، عنوان کرد: جذابیت سودهای کلان و فوری ناشی از این فعالیت غیرقانونی، انگیزه ادامه تحصیل را از دانش‌آموزان این منطقه سلب کرده است.
محمدرضا فرحبخش شامگاه سیزدهم اردیبهشت ماه در نشست فعالان اقتصادی کرمان با سخنگوی دولت، ضمن قدردانی از مشارکت ارزشمند بخش خصوصی و به ویژه اتاق بازرگانی کرمان در امر مدرسه‌سازی، به تشریح چالش‌های اساسی پیش روی نظام آموزشی در مناطق جنوبی استان پرداخت.
وی با اشاره به حمایت‌های موثر اتاق بازرگانی در زمینه‌های علمی و آموزشی نظیر برگزاری المپیادها و سایر فعالیت‌های مرتبط، ابراز امیدواری کرد که این پشتیبانی‌ها در راستای توسعه و ارتقای سطح آموزش و پرورش در استان تداوم یابد.
اما در بخش مهمی از سخنان خود، فرحبخش به پدیده‌ای با عنوان «اقتصاد خاص» در جنوب استان اشاره کرد و تاکید نمود که این مسئله به طور جدی هویت آموزشی این منطقه را تحت الشعاع قرار داده است.
وی با صراحت بیان داشت: «پدیده‌ای همچون قاچاق سوخت، با سودآوری چند برابری و دسترسی سریع به منابع مالی، به مانعی بزرگ در مسیر ترغیب دانش‌آموزان به ادامه تحصیل تبدیل شده است. زمانی که یک نوجوان در سنین پایین می‌تواند از طریق فعالیت‌هایی خارج از نظام رسمی و قانونی، به درآمدهای هنگفت دست یابد، دیگر انگیزه‌ای برای صرف وقت و انرژی در راه تحصیل و کسب دانش برای او باقی نمی‌ماند.»
مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمان، این وضعیت را نه تنها تهدیدی برای نظام آموزشی، بلکه عاملی برای تزلزل ساختار اجتماعی و فرهنگی این منطقه دانست و افزود: «متاسفانه، ابزار و اختیارات کافی برای مقابله موثر با این پدیده در اختیار ما نیست. امیدواریم دولت و سایر نهادهای مسئول با درک عمق این بحران، راهکارهای اساسی و کارآمدی برای آن بیاندیشند، چرا که آینده جوانان و توسعه پایدار جنوب استان در معرض یک تهدید جدی قرار دارد.»
فرحبخش در پایان سخنان خود، با تاکید مجدد بر ضرورت استمرار حمایت نهادهای اقتصادی از حوزه آموزش، تصریح کرد: «امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند حمایت هدفمند و هوشمندانه از آموزش هستیم؛ هم برای حفظ و تقویت هویت آموزشی منطقه، و هم برای ساختن آینده‌ای روشن و قابل باور برای نسل جوان این خطه.»
نگاهی عمیق‌تر به چالش قاچاق سوخت و آموزش:
پدیده قاچاق سوخت در مناطق مرزی و جنوبی کشور، به دلیل اختلاف قیمت قابل توجه سوخت در داخل و کشورهای همجوار، همواره به عنوان یک چالش اقتصادی و اجتماعی مطرح بوده است. اما تاثیرات مخرب آن بر حوزه آموزش، به ویژه در استان‌هایی نظیر کرمان که با این معضل دست و پنجه نرم می‌کنند، نیازمند توجه ویژه است.
جذابیت مالی قاچاق سوخت، به ویژه برای جوانان و نوجوانان جویای کار، به یک رقیب قدرتمند برای نظام آموزشی تبدیل شده است. درآمد زودهنگام و به ظاهر آسان این فعالیت غیرقانونی، در مقابل تلاش و صبر مورد نیاز برای کسب مدارج علمی و یافتن شغل از طریق مسیرهای قانونی، وسوسه‌انگیز به نظر می‌رسد. این امر نه تنها منجر به ترک تحصیل زودهنگام بسیاری از دانش‌آموزان می‌شود، بلکه فرهنگ کار و تلاش مولد را نیز در این مناطق تحت تاثیر قرار می‌دهد.
علاوه بر این، فعالیت‌های مرتبط با قاچاق سوخت می‌تواند پیامدهای منفی دیگری نیز برای جامعه محلی به همراه داشته باشد، از جمله افزایش جرایم مرتبط، ایجاد ناامنی و تضعیف نهادهای قانونی. در چنین فضایی، تلاش برای ارتقای سطح آموزش و فرهنگ جامعه با موانع جدی روبرو خواهد شد.
برای مقابله با این چالش چند وجهی، نیازمند یک رویکرد جامع و هماهنگ از سوی دولت، نهادهای امنیتی، سازمان‌های آموزشی و فعالان اقتصادی هستیم. تقویت اقتصاد محلی و ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار و با درآمد مکفی، می‌تواند جذابیت فعالیت‌های غیرقانونی نظیر قاچاق سوخت را کاهش دهد. همچنین، ارتقای سطح آگاهی جامعه نسبت به پیامدهای منفی این پدیده و تبیین اهمیت تحصیل و کسب مهارت‌های لازم برای آینده‌ای بهتر، می‌تواند نقش مهمی در تغییر نگرش جوانان داشته باشد.
حمایت مستمر و هدفمند از نظام آموزشی در این مناطق، از طریق تخصیص منابع کافی، بهبود کیفیت آموزش، ایجاد فضاهای آموزشی جذاب و ارائه مشاوره‌های شغلی مناسب، می‌تواند انگیزه ادامه تحصیل را در دانش‌آموزان تقویت کند و آن‌ها را به سوی آینده‌ای روشن‌تر هدایت نماید. در نهایت، حل این معضل نیازمند یک عزم ملی و همکاری همه جانبه برای مقابله با عوامل زمینه‌ساز آن و تقویت بنیان‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مناطق درگیر است.
