پخش قسمت‌های اخیر سریال پرطرفدار «پایتخت» نه تنها مخاطبان را سرگرم کرد، بلکه به شکلی غیرمنتظره، بازاری عجیب و پرهیاهو را در فضای مجازی رقم زد. چند روز پس از به تصویر کشیده شدن ماجرای یک شهاب‌سنگ خیالی در این سریال، سایت‌های خرید و فروش آنلاین مملو از آگهی‌های فروش سنگ‌هایی شدند که صاحبانشان با اطمینان آن‌ها را «شهاب‌سنگ» می‌نامیدند و قیمت‌های نجومی برایشان تعیین می‌کردند؛ از چند میلیون تا میلیاردها تومان!
به گزارش ایسنا و به نقل از هفت صبح، ماجرای از آنجا آغاز شد که در یکی از قسمت‌های سریال «پایتخت»، یک سنگ فضایی فرضی در خانه خواهر نقی معمولی و بر روی آکواریوم سقوط کرد. همسر ارسطو با قاطعیت اعلام کرد که اگر این سنگ اصل باشد، صدها هزار دلار ارزش دارد. همین یک جمله کافی بود تا موجی از جستجو و عرضه سنگ‌های مشکوک به شهاب‌سنگ در میان مردم به راه بیفتد.
هجوم آگهی‌های میلیاردی فروش سنگ‌های آسمانی در فضای مجازی
در عرض چند روز، پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین مانند شیپور و دیوار، مملو از آگهی‌های فروش سنگ‌هایی شد که با عنوان «شهاب‌سنگ» و قیمت‌های باورنکردنی به فروش گذاشته شده بودند. برخی از فروشندگان قیمت‌های چند میلیونی و برخی دیگر ارقام میلیاردی برای سنگ‌های خود تعیین کرده بودند. در میان این آگهی‌ها، پیشنهاداتی همچون «معاوضه با ملک»، تاکید بر «ارزش واقعی» سنگ توسط «کارشناس خودخوانده» و حتی درخواست «بیعانه برای ارسال لوکیشن» دیده می‌شد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که تنها در سایت شیپور، طی یک هفته گذشته بیش از ۱۰۰۰ آگهی با موضوع فروش شهاب‌سنگ از دورافتاده‌ترین شهرهای مرزی تا تهران بارگذاری شده است. برخی از آگهی‌دهندگان نیز با لحنی محتاطانه عنوان کرده بودند که از ماهیت سنگ خود مطمئن نیستند و احتمال می‌دهند شهاب‌سنگ باشد.
کارشناسان: اکثر سنگ‌های عرضه‌شده، ارزش اقتصادی ندارند
با این حال، کارشناسان علوم زمین و فضا تاکید دارند که اغلب سنگ‌های عرضه‌شده در این بازار، نه نادر هستند و نه ارزش اقتصادی چندانی دارند. به گفته آن‌ها، تنها شهاب‌سنگ‌هایی که متعلق به مریخ یا ماه باشند یا دارای ترکیبات خاص فلزی مانند نیکل و آهن باشند، آن هم پس از تایید آزمایشگاه‌های معتبر جهانی، می‌توانند ارزش قابل توجهی داشته باشند. تشخیص اصالت شهاب‌سنگ‌ها کار ساده‌ای نیست و ویژگی‌هایی مانند جذب آهنربا یا داشتن پوسته‌ای سوخته، در برخی سنگ‌های زمینی نیز یافت می‌شود.
بازار دلالان و کلاهبرداران داغ شد
در پی این تب و تاب، بازار دلالان و سودجویان نیز رونق گرفت. برخی افراد با انتشار آگهی‌هایی مدعی شدند که می‌توانند سنگ‌های مردم را به شیوخ عرب بفروشند و برخی دیگر ادعا کردند که شهاب‌سنگ‌های مریخی یا ماه در اختیار دارند. حتی مواردی از فروش سنگ‌های «الماسی» با «سند» نیز گزارش شده است.
از سوی دیگر، پلیس فتا نیز نسبت به فعالیت کلاهبردارانی که با وعده سودهای نجومی از طمع مردم سوءاستفاده می‌کنند، هشدار داده و تعدادی از این افراد را که حتی سنگی برای فروش نداشتند و صرفاً بر روی رویاهای دیگران سرمایه‌گذاری می‌کردند، دستگیر کرده است. پلیس معتقد است که طمع، عامل اصلی شکل‌گیری این بازار کاذب است و هم قربانی و هم کلاهبردار را در یک بازی مشترک برای کسب ثروت آسان وارد کرده است.
از رویاهای آسمانی تا واقعیت‌های زمینی
ماجرای شهاب‌سنگ‌های تقلبی، تازه‌ترین نمونه از موج‌های سوداگری ناگهانی در جامعه ایران است. پیش از این نیز شاهد تب‌هایی مانند سکه‌های ۲۵ تومانی ارزشمند، جیوه قرمز چرخ خیاطی‌ها و ارزهای دیجیتال بوده‌ایم. آنچه مردم را به دنبال این خیال‌ها می‌کشاند، نه یک سنگ آسمانی، بلکه آرزوی زمینی برای یافتن راهی سریع و بی‌زحمت برای کسب ثروت است.
شاید وقت آن رسیده است که به جای آرزو برای یافتن شهاب‌سنگ‌های خیالی، برای روزی آرزو کنیم که اقتصاد کشور آنچنان رونق بگیرد که هیچ‌کس برای یافتن مشتری برای یک تکه سنگ در سایت‌های آگهی، نیازی به رویاپردازی‌های این‌چنینی نداشته باشد.
