پروژه گسترده فیبر نوری در ایران، با افتتاح حساب صندوق توسعه شبکه فیبر نوری در خزانه کل کشور، گامی مهم به سوی شتاب‌بخشی در اجرا برداشته است. این صندوق، که اساسنامه آن سال گذشته توسط شورای نگهبان تأیید شد، قرار است محرک اصلی برای توسعه این زیرساخت حیاتی ارتباطی توسط اپراتورها باشد.
تأسیس و تأیید صندوق توسعه شبکه فیبر نوری
تأسیس صندوق توسعه شبکه فیبر نوری در پاییز ۱۴۰۲ توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. هدف اصلی از ایجاد این صندوق، بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت‌های زیرساختی موجود در بخش مخابرات و گسترش شبکه دسترسی نهایی اینترنت پهن‌باند ثابت مبتنی بر فیبر نوری اعلام شده بود. با توجه به اهمیت استراتژیک پروژه فیبر نوری به عنوان یکی از مهم‌ترین طرح‌های ارتباطی کشور، دولت چهاردهم نیز بر ادامه آن با رویکردی متمرکز بر اتصال تأکید کرده است. تأیید اساسنامه این صندوق توسط شورای نگهبان در سال گذشته، مهر تأییدی بر عدم مغایرت آن با موازین شرعی و قانون اساسی بود.
گشایش حساب و اهداف کلیدی صندوق
اخیراً، عضو موظف هیئت مدیره صندوق توسعه شبکه فیبر نوری، از گشایش حساب این صندوق در خزانه‌داری کل کشور خبر داده است. این اتفاق، به معنای آغاز فعالیت عملیاتی صندوق و فراهم شدن بستر مالی برای تسریع در اجرای پروژه فیبر نوری توسط اپراتورهایی است که تعهد پوشش دارند.
وظایف اصلی این صندوق شامل:
- اعطای مشوق در زمینه توسعه پوشش شبکه، شامل ایجاد، توسعه، بهره‌برداری و اتصال.
- جلب و جذب منابع مالی و وجوه ریالی و ارزی از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی.
- حمایت و تشویق شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدکننده تجهیزات و محصولات بومی مورد نیاز توسعه شبکه.
طبق قانون برنامه هفتم توسعه، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف است با استفاده از منابع این صندوق و سرمایه‌گذاری اپراتورهای مخابراتی، سالانه حداقل پنج میلیون امکان برقراری اشتراک اینترنت پهن‌باند ثابت مبتنی بر فیبر نوری در کشور ایجاد کند. این هدف‌گذاری بلندپروازانه، نشان‌دهنده اهمیت این پروژه در سیاست‌های کلان کشور است.
وضعیت فعلی پوشش فیبر نوری و چشم‌انداز آینده
در سال‌های گذشته، به دلیل رقابت‌پذیری و کیفیت ارتباطات سیار در مقایسه با ارتباطات ثابت، بسیاری از کاربران ترجیح داده‌اند که برای دسترسی به اینترنت، از شبکه‌های سیار استفاده کنند. این در حالی است که توسعه ارتباطات ثابت در سال‌های اخیر با کندی مواجه بوده است.
با نگاهی به سایت IRANFTTX، می‌توان دریافت که تا کنون ۸ میلیون و ۲۲۷ هزار و ۹۲۰ نفر تحت پوشش این فناوری قرار گرفته‌اند که این آمار بیانگر پیشرفت ۴۱ درصدی از کل پروژه بزرگ فیبر نوری منازل و کسب و کارها است. انتظار می‌رود با اجرای کامل این پروژه ملی، توازن بار ترافیکی بین شبکه ثابت و سیار کشور برقرار شود و کاربران از اینترنت با کیفیت‌تر و سرعت بالاتر بهره‌مند شوند.
توسعه فیبر نوری، نه تنها دسترسی به اینترنت پرسرعت را فراهم می‌کند، بلکه زیرساختی حیاتی برای پیشرفت در حوزه‌هایی مانند اقتصاد دیجیتال، آموزش از راه دور، سلامت هوشمند و توسعه شهرهای هوشمند خواهد بود. این پروژه می‌تواند به طور چشمگیری بر کیفیت زندگی و رشد اقتصادی کشور تأثیر بگذارد.