شورای امنیت سازمان ملل تحریم‌های یمن را تمدید کرد؛ روسیه و چین خواستار رویکرد متوازن شدند

آخرین ویرایش در آبان ۲۴, ۱۴۰۴ توسط سردبیر مسیر آنلاین

شورای امنیت سازمان ملل متحد در تصمیمی بحث‌برانگیز، تحریم‌های اعمال شده علیه یمن را برای یک سال دیگر تمدید کرد. این قطعنامه که با خودداری روسیه و چین از رأی دادن همراه بود، بار دیگر اختلافات عمیق میان قدرت‌های جهانی بر سر پرونده یمن و نحوه مدیریت بحران‌های منطقه‌ای را آشکار ساخت. تمدید این تحریم‌ها در حالی صورت می‌گیرد که منطقه خاورمیانه درگیر تنش‌های فزاینده‌ای است و نگرانی‌ها از تشدید بحران انسانی در یمن افزایش یافته است.

تمدید تحریم‌های یمن: رای شورای امنیت در سایه نگرانی‌های بین‌المللی

قطعنامه جدید شورای امنیت، تحریم‌های مالی و ممنوعیت سفر را که پیش از این در چارچوب قطعنامه ۲۱۴۰ وضع شده بودند، برای دوازده ماه دیگر پابرجا نگه می‌دارد. این تحریم‌ها عمدتاً با هدف اعمال فشار بر طرف‌های درگیر در یمن برای حرکت به سمت یک راه‌حل سیاسی و جلوگیری از تشدید درگیری‌ها وضع شده‌اند. با این حال، مضمون قطعنامه که بدون اشاره به عملیات نظامی یک‌جانبه برخی کشورها علیه یمن، تنها حملات انصارالله را محکوم کرده و خواستار توقف فوری آن‌ها شده، مورد انتقاد برخی اعضای شورا قرار گرفته است. این رویکرد گزینشی در محکومیت اقدامات، به پیچیدگی‌های سیاسی بحران یمن می‌افزاید و امکان دستیابی به اجماع واقعی را دشوار می‌سازد. مأموریت تیم کارشناسان کمیته تحریم‌های ۲۱۴۰ نیز در همین راستا تمدید شده است.

موضع مسکو در قبال تحریم‌های یمن: اعتراض به قطعنامه یک‌جانبه

روسیه، یکی از اعضای دائم شورای امنیت، با خودداری از رأی دادن به این قطعنامه، صراحتاً اعتراض خود را به رویکرد کنونی بیان کرد. واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در شورای امنیت، این قطعنامه تهیه‌شده توسط بریتانیا را نامتوازن و یک‌جانبه دانست. وی تأکید کرد که تحریم‌ها ابزاری قدرتمند در دست شورای امنیت هستند و باید صرفاً برای حمایت از روند حل و فصل سیاسی و ایجاد صلح و ثبات در یمن به کار گرفته شوند، نه برای اهداف سیاسی محدود، اعمال فشار یا مجازات‌های غیرموجه. نبنزیا افزود: "رویکرد سیاسی برخی کشورهای غربی در پرونده یمن، احتمال بازگشت به مسیر حل و فصل دیپلماتیک را از بین برده است." او همچنین نگرانی خود را از مفاد قطعنامه که امکان تشدید نظام تحریم‌ها علیه یمن در آینده را فراهم می‌کند، ابراز داشت و تأکید کرد که مسکو نمی‌تواند از چنین رویکردی حمایت کند.

واکنش پکن به تمدید تحریم‌های یمن و هشدار درباره دریای سرخ

چین نیز به دلایل مشابه، از رأی دادن به این قطعنامه خودداری کرد. نماینده چین در شورای امنیت بر این باور است که برقراری آتش‌بس در غزه و کاهش تنش‌ها در خاورمیانه می‌تواند فرصتی تازه برای رسیدگی به مسئله یمن و وضعیت دریای سرخ ایجاد کند. پکن به طور خاص نسبت به پیشنهاد "غیرمنتظره" برخی کشورها برای تشدید بازرسی دریایی در دریای سرخ، بدون معیارهای شفاف، ابراز نگرانی کرد. چین هشدار داد که این اقدامات بدون سازوکار نظارتی، ممکن است مورد سوءاستفاده قرار گیرد و با اختیارات انحصاری کشور صاحب پرچم در دریا مغایرت دارد. از نظر پکن، چنین طرحی به صورت جدی بر آزادی کشتیرانی و تجارت بین‌المللی تأثیر می‌گذارد و حقوق کشورها را نقض می‌کند، حتی با وجود اینکه برخی بندهای تشدیدآمیز از متن پیش‌نویس حذف شده‌اند.

ابعاد گسترده تمدید تحریم‌های یمن و آینده صلح در منطقه

تصمیم شورای امنیت برای تمدید تحریم‌های یمن، در بحبوحه وضعیت پیچیده منطقه، می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای داشته باشد. در حالی که حامیان این تحریم‌ها معتقدند که ابزاری برای فشار بر طرف‌های متخاصم و سوق دادن آن‌ها به سمت میز مذاکره است، منتقدان بر این باورند که رویکردهای یک‌جانبه می‌تواند روند صلح را مختل کرده و بحران انسانی در یمن را تشدید کند.

این وضعیت نشان‌دهنده چالش‌های پیش روی سازمان‌های بین‌المللی در مدیریت بحران‌هایی است که بازیگران متعدد و منافع متضاد قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی در آن دخیل هستند. تمدید این تحریم‌ها ممکن است:

بر روند مذاکرات صلح اثر بگذارد: رویکرد نامتوازن می‌تواند اعتماد میان طرف‌های درگیر را کاهش داده و دستیابی به توافق را دشوارتر سازد.

تشدید بحران انسانی: تحریم‌ها، حتی اگر هدفمند باشند، می‌توانند به طور غیرمستقیم بر اقتصاد و معیشت مردم یمن تأثیر بگذارند.

در نهایت، عدم اجماع کامل در شورای امنیت و وجود ملاحظات جدی از سوی قدرت‌هایی مانند روسیه و چین، نه تنها اثربخشی این تحریم‌ها را زیر سوال می‌برد، بلکه چشم‌انداز رسیدن به یک راه‌حل پایدار برای بحران یمن را در هاله‌ای از ابهام فرو می‌برد و لزوم یک رویکرد جامع و فراگیر را بیش از پیش آشکار می‌سازد.

مجله خبری مسیر آنلاین