## تحریم‌ها و پیامدهای ناگوار آن بر صنعت هوایی ایران: از افزایش هزینه سفر تا محدودیت در پروازهای اروپایی
با اعمال تحریم‌های اتحادیه اروپا، شرکت هواپیمایی ایران ایر با چالش‌های جدی در درآمدزایی خود مواجه شده است. بخش قابل توجهی از درآمد این شرکت از پروازهای اروپایی تامین می‌شد که با محدودیت‌های اعمال شده، این منبع درآمد به شدت تحت تاثیر قرار گرفته است.
علیرضا منظری، کارشناس صنعت هوایی، در این خصوص می‌گوید: “ایران ایر می‌تواند با به کارگیری ظرفیت‌های بازاریابی، پروازهای کشور‌های دیگر را جایگزین پروازهای اروپایی کند تا درآمد از دست رفته را احیا کند. اما تعداد هواپیماهای ایران ایر محدود است و این شرکت باید از هواپیماهای موجود در مسیرهای جایگزین استفاده کند که امکان پرواز با آنها وجود داشته باشد.”
اما نکته مهم اینجاست که تحریم‌ها به طور مستقیم بر هزینه سفر مردم نیز تاثیر گذاشته‌اند. به دلیل محدودیت‌های ایجاد شده در پروازهای مستقیم ایرلاین‌های خارجی به ایران، مسافران مجبور به استفاده از پروازهای کانکشن هستند که هزینه سفر را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
منظری تاکید می‌کند: “هر پرواز اروپایی حداقل ۳۰ درصد برای مردم گران‌تر شده است و این در حالی است که پروازهای مستقیم ایرلاین‌های خارجی به ایران محدود شده‌اند و باید پروازهای کانکشن انجام شود. این مسئله به طور مستقیم بر هزینه‌های سفر مردم تاثیر می‌گذارد.”
وی در ادامه می‌گوید: “با وجود افزایش تعداد شرکت‌های هواپیمایی در کشورمان و ادعای مسئولان دولت گذشته مبنی بر ورود حدود ۱۰۰ فروند هواپیما جدید به ناوگان، تنها ایران ایر توانایی انجام پروازهای اروپایی را داشت. این مسئله سوالات زیادی را در خصوص عدم توانمندی سایر ایرلاین‌ها برای انجام پروازهای اروپایی به وجود می‌آورد.
در واقع، ایجاد زیرساخت‌های لازم برای برقراری پروازهای اروپایی، به خصوص در زمینه تأمین سوخت و ناوگان مناسب، هزینه‌ای سنگین دارد که بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی توانایی تامین آن را ندارند.”
منظری به این نکته هم اشاره می‌کند که سوخت‌رسانی به هواپیماهای ایرانی در فرودگاه‌های اروپایی ممنوع است و تحت تحریم‌های سختگیرانه آمریکا قرار دارد. این موضوع، تمامی ایرلاین‌های ایرانی را تحت تاثیر قرار داده و آنها را مجبور به استفاده از هواپیماهایی با ظرفیت تانکرینگ می‌کند.
وی می‌گوید: “ایران ایر به دلیل ریسک تحریم پروازهای اروپایی خود، باید در طول این سالها به فکر ایجاد شرکت دیگری با توانایی انجام این پروازها می‌بود. اگرچه ماهان ایر در گذشته به انجام پروازهای اروپایی می‌پرداخت، اما این شرکت نیز در نهایت تحت تحریم قرار گرفت.”
منظری همچنین به این نکته اشاره می‌کند که امکان خرید هواپیماهای جدید با توانایی برقراری پروازهای اروپایی وجود داشت، اما مسئله تقاضا و بازگشت سرمایه نیز باید در نظر گرفته می‌شد.
او می‌گوید: “باید بررسی می‌شد که آیا این هواپیماها در رقابت با ایران ایر و سایر شرکت‌های خارجی تقاضا خواهند داشت و بازگشت سرمایه خرید این هواپیماها به صرفه خواهد بود؟”
منظری در ادامه می‌گوید: “در حال حاضر، پروازهای خارجی در ایران به دو دلیل به شدت کاهش پیدا کرده است. اول اینکه شرکت‌های هواپیمایی داخلی توانایی انجام این پروازها را ندارند و دوم اینکه ایرلاین‌های خارجی به دلیل تنش‌های منطقه‌ای، پروازهای خود به ایران را به طور موقت کاهش داده و محدود کرده‌اند.”
او در پایان می‌گوید: “در این شرایط، شاهد فعالیت آژانس‌های مسافرتی هستیم که مسافران را زمینی به استانبول می‌برند تا در شرایط افزایش قیمت‌ها و کاهش پروازها، اتلاف وقت و هزینه را برای مسافران کاهش دهند. در کاهش پروازها معمولا از این جایگزین‌ها استفاده می‌شود.”
