## نابرابری درآمد در ایران: گسل عمیق در اقتصاد
نابرابری درآمدی در ایران از معضلات جدی اقتصادی و اجتماعی است که همچنان در حال افزایش است. شاخص جینی، که به طور گسترده برای سنجش نابرابری درآمدی استفاده می شود، در سال ۱۴۰۲ به ۰.۳۹۷۹ رسید و نشان از افزایش نابرابری در مقایسه با سال گذشته دارد.
این شاخص عددی بین صفر و یک است که در آن صفر به معنی توزیع کاملا برابر درآمد و یک به معنای نابرابری مطلق است. افزایش ضریب جینی در سال ۱۴۰۲ نشان می دهد که ثروت و درآمد در جامعه به طور نامتوازن توزیع شده است.
مرکز آمار ایران گزارش می دهد که ۲۰ درصد از ثروتمندترین جمعیت کشور، ۴۷.۵ درصد از کل درآمد را به خود اختصاص داده اند، در حالی که ۲۰ درصد فقیرترین جمعیت تنها ۵.۹۵ درصد از درآمد را در اختیار دارند.
این نابرابری شدید در توزیع ثروت و درآمد، به تفاوت های چشمگیر در سطح رفاه و فرصت های اقتصادی در جامعه منجر می شود و چالش های جدی برای توسعه پایدار به وجود می آورد.
علاوه بر شاخص جینی، شاخص های دیگری مانند شاخص تیل، اتکینسون و پالما نیز برای بررسی توزیع نابرابر ثروت و درآمد مورد استفاده قرار می گیرند.
براساس گزارش مرکز آمار ایران، در سال ۱۴۰۲، کمترین ضریب جینی در مناطق شهری مربوط به استان کرمان و بیشترین ضریب جینی در استان سیستان و بلوچستان است. در مناطق روستایی نیز استان کرمان کمترین و استان همدان بیشترین ضریب جینی را دارا هستند.
نابرابری درآمدی در جامعه نه تنها منجر به عدم عدالت اجتماعی و اقتصادی می شود، بلکه به ضعف رشد اقتصادی، افزایش فقر و بیکاری، تنش های اجتماعی و کاهش اعتماد عمومی نیز می انجامد.