## بودجه ۱۴۰۴: چالش های انرژی و تناقضات بودجه
لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ در حالی توسط دولت تدوین شده است که کشور با مشکلات متعددی در حوزه انرژی دست و پنجه نرم می کند. ناترازی در گاز طبیعی، برق و بنزین، افزایش مصرف سوخت مایع در نیروگاه ها، کاهش ذخایر سوخت نیروگاه ها و وابستگی به واردات، از جمله چالش های جدی پیش روی بخش انرژی کشور هستند.
در این شرایط، انتظار می رود که لایحه بودجه به طور جدی به مسائل ناترازی انرژی و راه حل های آن بپردازد و در راستای اهداف برنامه هفتم توسعه تدوین شود. این لایحه، با اختصاص ۱۲ بند به نفت و روابط مالی آن با دولت، اهمیت این موضوع را به طور ویژه نشان می دهد.
یکی از نکات قابل توجه در بودجه ۱۴۰۴، ادغام منابع تحت عنوان بودجه عمومی است که به موجب آن، منابع حساب هدفمندی یارانه ها نیز برای اولین بار به جمع منابع عمومی بودجه اضافه شده است. این اتفاق، به طور طبیعی سهم درآمدهای نفتی دولت از بودجه عمومی را به 35 درصد رسانده است.
با وجود ادغام منابع، لایحه بودجه، در زمینه رفع ناترازی انرژی، با چالش های جدی مواجه است. در اولین نگاه، تحقق هدف تولید نفت خام به میزان ۳۷۵۰ هزار بشکه در روز، با توجه به تولید فعلی کشور، دور از انتظار به نظر می رسد.
علاوه بر این، پیش بینی ها از بازار نفت در سال آتی، احتمال کاهش میزان صادرات نفت ایران را نیز نشان می دهد. با در نظر گرفتن سناریوهای مختلف، میزان درآمدهای نفتی دولت، بین ۳۷۰ تا ۶۹۶ هزار میلیارد تومان تخمین زده می شود.
در نهایت، لایحه بودجه ۱۴۰۴، علی رغم ادغام منابع و توجه به برخی از تکالیف برنامه هفتم، در زمینه حل مساله ناترازی انرژی، نقاط ضعفی را به نمایش گذاشته است. از جمله این نقاط ضعف، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– عدم تخصیص منابع به حساب بهینه سازی مصرف انرژی
– عدم تخصیص منابع به حساب سرمایه گذاری نفت و گاز
– عدم توجه به مردمی سازی بهینه سازی مصرف انرژی
– عدم تعیین منابع لازم برای پروژه های مشخص شده در برنامه هفتم
– تعیین سهم علی الحساب ۱۴.۵ درصد برای شرکت ملی نفت و گاز و عدم اشاره به ماده (۱۵) قانون برنامه هفتم
با توجه به چالش های وجود در بخش انرژی و نقاط ضعف لایحه بودجه در این زمینه، ضرورت دارد که مجلس شورای اسلامی با دقت بیشتری به این موضوع بپردازد و به دنبال راه حل های کارآمد برای حل این مشکلات باشد.
