بر اساس اعلام پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور، روند شاخص پرتو فرابنفش در ایران تا تاریخ ۱۰ مرداد، بهویژه در ساعات صبح و ظهر، روندی افزایشی دارد و در برخی استانها بهویژه مناطق شرقی، جنوبی، ارتفاعات شمال تهران و البرز، زودتر از سایر نقاط به محدودههای خطرناک خواهد رسید. این وضعیت میتواند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت افراد داشته باشد و رعایت اصول محافظتی ضروری است.
مناطق مستعد افزایش شدید پرتو فرابنفش
طبق آخرین گزارشهای تحلیلی بر پایه مدل پیشبینی TUV، مناطق زیر بیشترین رشد شاخص در ساعات ابتدایی روز را تجربه میکنند:
- استانهای شرقی و جنوبی کشور
- نیمه شرقی استانهای سمنان و کهگیلویه و بویراحمد
- جنوب استانهای مازندران و گلستان
- ارتفاعات شمال تهران و البرز
در ساعت ۹:۳۰، شاخص فرابنفش در این مناطق بین ۷ تا ۱۱ پیشبینی میشود که معادل شرایط خطرناک تابشی است. سایر استانها نیز در محدوده شاخص ۵ تا ۹ قرار خواهند گرفت.
اوج تابش در ظهر و کاهش تدریجی تا عصر
در ساعت ۱۲:۳۰ ظهر، شاخص فرابنفش در بسیاری از مناطق کشور فراتر از عدد ۱۱ خواهد رفت که نشاندهنده حداکثر شدت تابش است. در مناطق شمالی، شرقی و نوار غربی کشور، این شاخص عمدتاً بین ۷ تا ۱۱ خواهد بود. در ساعات عصر (۱۵:۳۰)، شاخص بهتدریج کاهش مییابد و در اغلب استانها به محدوده ۲ تا ۵ میرسد، اگرچه بخشهایی از کرمانشاه، ایلام، لرستان و آذربایجان غربی همچنان شاهد شاخصهایی تا ۷ خواهند بود.
الگوی تکرارپذیر روزانه تابش شدید
طی روزهای پنجشنبه و جمعه نیز همین الگو تکرار خواهد شد؛ آغاز روز با شاخصهای کمتر از ۲، افزایش تدریجی تا ظهر با عبور از عدد ۱۱ و سپس کاهش ملایم تا پایان روز. مناطقی از تهران، البرز، قم، قزوین، خراسان جنوبی، شمال زنجان، شمال شرق کرمان و اصفهان در زمره استانهایی هستند که شاخص آنها در بازه ۷ تا ۱۱ ثبت خواهد شد.
استانداردهای بینالمللی و هشدارهای سلامت
شاخص پرتو فرابنفش بر پایه طبقهبندی جهانی در ۱۱ سطح ارزیابی میشود:
- مقادیر بین ۰ تا ۳ ایمن تلقی میشوند و حتی برای تولید ویتامین D مناسباند.
- از عدد ۴ به بالا، استفاده از کرم ضدآفتاب، عینک محافظ و لباس مناسب توصیه میشود.
- شاخص ۶ و ۷ نشاندهنده تابش شدید است که میتواند باعث سوختگی و آسیب پوستی شود.
- عدد ۸ تا ۱۱ و بیشتر بیانگر شرایط پرخطر برای سلامت انسان بوده و باید از قرار گرفتن مستقیم در معرض نور خورشید در ساعات اوج تابش خودداری کرد.
توصیههای ایمنی در مقابل پرتو فرابنفش
با توجه به پیشبینیهای مذکور، کارشناسان هواشناسی تأکید دارند که شهروندان بهویژه در استانهای ذکر شده، در ساعات اوج تابش از قرارگیری مستقیم در معرض نور خورشید پرهیز کنند، از کرمهای ضدآفتاب با SPF بالا استفاده کرده، لباسهای پوشیده و کلاه مناسب داشته باشند و مصرف آب کافی را فراموش نکنند.