## غده تیروئید: نگاهی به روش سنتی درمان
بیماری تیروئید، که به آن گواتر نیز گفته می‌شود، با تغییر اندازه غده تیروئید همراه است. بزرگ شدن این غده می‌تواند به دلیل کم‌کاری یا پرکاری تیروئید رخ دهد.
در حالی که طب رایج نقش ید را در بروز این دو بیماری دخیل می‌داند، طب سنتی ایرانی در مورد نقش ید در غده تیروئید بحثی را مطرح نمی‌کند. این مسئله شاید دلیل اصلی بیگانگی اکثر پزشکان طب سنتی با ید و هشدار آنها به افراد در مورد مصرف نمک‌های یددار باشد.
بر اساس تئوری‌های طب سنتی ایرانی، مصرف غذاهای گرم باعث افزایش ترشحات هورمون تیروئید و مصرف غذاهای سرد، کاهش این ترشحات می‌شود. به این ترتیب، افراد با افزایش ترشحات هورمون تیروئید، علائم گرمی مزاج مانند بی‌قراری، احساس گرما، قرمزی صورت، تپش قلب و… را تجربه می‌کنند. برعکس، کمبود هورمون تیروئید، منجر به علائم سردی مزاج مانند خستگی، عدم تحمل سرما، افزایش وزن، یبوست، ریزش مو و … می‌شود.
بنابراین، متخصصان طب سنتی ایرانی با درمان گرمی یا سردی مزاج، به رفع مشکلات کم‌کاری و پرکاری تیروئید می‌پردازند.
### راهکارهای درمانی سنتی برای کم‌کاری و پرکاری تیروئید
برای درمان کم‌کاری تیروئید، که با سردی مزاج همراه است، باید غذاها به سمت گرمی سوق داده شوند. به عنوان مثال، صبحانه با ارده شیره و پنیر همراه با سیاه‌دانه مصرف شود. در ناهار، از خوردن ماست، دوغ، سالاد شیرازی، کاهو و گوجه فرنگی همراه با غذا خودداری شده و از مصرف ماکارونی و آش رشته اجتناب شود. ماهی با زنجبیل، هل و میخک مصرف شود. همچنین، استفاده از بادام و شربت آب و عسل در میان وعده‌ها، می‌تواند به گرم کردن بدن کمک کند.
فعالیت بدنی منظم روزانه، استعمال و ماساژ روغن‌های گرم مثل بابونه و سیاه‌دانه در ناحیه تیروئید و بادکش این ناحیه به منظور کشیدن خون و حرارت و گرم کردن آن، توصیه می‌شود. نکته دیگر در کم‌کاری تیروئید، ترشحات یا خلط پشت حلق است که باید درمان شود. مصرف دمنوش و بخور بابونه تا حدودی به رفع این مشکل کمک می‌کند. از مصرف زیاد گل کلم، کلم بروکلی، خردل، شلغم و سویا در این شرایط خودداری کنید.
درمان پرکاری تیروئید کمی پیچیده‌تر است و به دلیل گرمی مزاج، کاهش حرارت بدن ضروری است. در این شرایط، استفاده از ادویه‌های تند باید کم شود و زرشک و انار بیشتر مصرف شود. عرقیات مانند کاسنی و شیر بادام در وعده یا میان وعده‌ها مفید هستند. فالوده سیب نیز برای این افراد مناسب است.
### عدم وجود درمان قطعی برای تیروئید در طب سنتی
درمان گیاهی کم‌کاری یا پرکاری تیروئید شاید تا حدودی نیاز به داروهای شیمیایی را کاهش دهد، اما طب سنتی برای این بیماری، درمان قطعی و صد در صدی ندارد.
برای کنترل بیماری‌های تیروئید، اگر در حال مصرف دارو هستید، به یکباره آن را قطع نکنید. اقدامات و تدابیر طب سنتی را انجام داده و اجازه دهید پزشک متخصص تجویز کننده دارو، با توجه به نتایج آزمایش، تصمیم بگیرد که دارو را کم یا زیاد کند.
مهم‌ترین عارضه پرکاری و کم‌کاری تیروئید در خانم‌های باردار، سقط جنین است. خانم‌های با سقط مکرر باید به طور دقیق از نظر تیروئید بررسی شوند و توصیه می‌شود زیر نظر پزشک از داروهای شیمیایی استفاده کنند و وابستگی زیادی به داروهای گیاهی نداشته باشند.
